رتبه بندی سلامت مواد غذایی

تمشک، همراه با سایر میوه ها و سبزیجات، در صدر یک سیستم جدید رتبه بندی مواد غذایی قرار گرفته اند. 
محققان یک «قطب‌نمای غذا» ابداع کرده‌اند که غذاها را از سالم‌ترین تا مضرترین بر اساس 9 عامل رتبه‌بندی می‌کند.
در این رتبه بندی میوه ها و سبزیجات بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند، در حالی که غذاهای فرآوری شده کمترین رتبه را از نظر سلامت کسب کردند.
کارشناسان می گویند این سیستم رتبه بندی مواد غذایی، می تواند برای انتخاب مواد غذایی بر اساس رژیم غذایی و هدف شما استفاده شود و به شما در داشتن یک رژیم غذایی سالم کمک کند.
تصمیم گیری در مورد اینکه آیا یک ماده غذایی برای شما "خوب" است یا خیر، همیشه کار آسانی نیست.

با این حال، محققان دانشگاه تافتز در ماساچوست با توسعه یک ابزار جدید توانسته اند بیش از 8000 ماده غذایی و نوشیدنی را به ترتیب سالم بودن آنها رتبه بندی کنند و همین امر تصمیم گیری در رابطه با انتخاب ماده غذایی سالم را آسان تر می کند.

دکتر داریوش مظفریان، نویسنده ارشد این مطالعه و رئیس دانشگاه می‌گوید: «عموم مردم معمولا در مورد چگونگی شناسایی گزینه‌های سالم‌ در فروشگاه های مواد غذایی، کافه تریا ها و رستوران ها گیج می‌شوند.»
او افزود: «مصرف‌کنندگان، سیاست‌گذاران و حتی صنعت گران به دنبال ابزارهای ساده‌ای هستند تا همه را به سمت انتخاب‌های سالم‌تر راهنمایی کنند.»

نحوه عملکرد سیستم رتبه بندی مواد غذایی

سیستم پروفایل تغذیه ای که Food Compass نامیده می شود، بر اساس 9 عامل به مواد غذایی امتیاز می دهد:

ویتامین ها
مواد معدنی
نسبت مواد مغذی
مواد تشکیل دهنده غذا
مواد افزودنی
پردازش
فیبر/پروتئین
چربی های خاص
مواد شیمیایی گیاهی

این سیستم امتیاز بندی، به مواد غذایی از شماره 1 تا 100 امتیاز می دهد و هر چه یک ماده غذایی رتبه نزدیک تری به عدد 100 دریافت کند، از نظر سلامتی ارزش بیشتری خواهد داشت.

 

 

محققان می گویند باید افراد جامعه را به مصرف مواد غذایی و نوشیدنی هایی که دارای امتیاز 70 یا بالاتر هستند تشویق کرد. 

غذاهایی که امتیازی بین 31 تا 69 دارند، مانند چیپس سیب زمینی شیرین، باید در حد اعتدال مصرف شوند.

همچنین هر ماده غذایی که امتیاز 30 یا کمتر دارد، مانند نودل فوری، باید مصرف آن به حداقل برسد.

دکتر لوری رایت، استادیار بهداشت عمومی در دانشگاه فلوریدا جنوبی، عقیده دارد که این سیستم امیتاز بندی مواد غذایی به مردم کمک می کند تا انتخاب‌های بهتری در رژیم غذایی خود داشته باشند، اما با این حال هنوز باید در سطوح پیشرفته تر نیز بررسی شود.
او می گوید: «من توسعه ابزاری را که می تواند به هدایت رفتار مصرف کننده کمک کند را تحسین می کنم. من فکر می کنم طبقه بندی غذاها به این روش برای مصرف کنندگان مفید است. آنها به جای دسته بندی تنها بر اساس یک ماده مغذی، بسیاری از مواد مغذی و ویژگی های سلامتی را در الگوریتم خود برای دسته بندی غذاها لحاظ کرده اند. در حقیقت مصرف‌کنندگان با پیام‌های بهداشتی بسیاری مانند:«چربی را کاهش دهید، اما چربی‌های سالم را انتخاب کنید.» گیج می شوند و این یک دستورالعمل ملموس‌تر برای مصرف‌کنندگان است.»

مواد غذایی در چه سیستمی رتبه بندی می شوند؟

در سیستم Food Compass، دسته تنقلات و دسرهای شیرین دارای کمترین میانگین امتیاز یعنی 16 بوده اند.
گروهی که بالاترین امتیاز را کسب کرده است نیز میوه هایی با میانگین امتیاز نزدیک به 74 بوده اند. سبزیجات میانگین امتیاز 69 و حبوبات، مغزها و دانه ها با میانگین امتیاز 68 رتبه بندی شدند.
در این رتبه بندی تقریباً هر میوه خام امتیاز 100 کامل را دریافت کرده است.
بطور تقریبی هر میوه تازه یا سبزی تازه، به ویژه آنهایی که به طور طبیعی رنگ روشن دارند، امتیاز تقریباً 100 کامل را کسب می کنند. در حقیقت بر اساس این امتیازبندی همه میوه ها و سبزیجات تازه را می توان برای داشتن یک رژیم غذایی سالم مصرف کرد.
از سوی دیگر پرخوری از نظر کالری در میوه‌ها و سبزیجات تازه به دلیل محتوای فیبر و محتوای آب آن‌ها بسیار دشوار است و همین امر آنها را به ماده غذایی سیرکننده تبدیل می‌کند. 

تعیین اینکه چه ماده غذایی سالم است

تراکم مواد مغذی یکی از عوامل مهم در تعیین سالم بودن یک ماده غذایی است.

تراکم مواد مغذی، مقدار ماده مغذی سالم نسبت به محتوای کالری است. غذایی که تراکم مواد مغذی بالایی دارد، مانند میوه ها و سبزیجات، دارای مواد مغذی فراوان و کالری کمی است. غذایی که تراکم مواد مغذی پایینی دارد، مانند نوشابه یا آب نبات، مواد مغذی کم و کالری زیادی دارد.

وقتی صحبت از انتخاب غذا می شود، انتخاب های سالم به اهداف سلامتی فرد بستگی دارد.
برای یک فرد مهم است که به عادات و سبک زندگی فعلی خود نگاه کرده و اهداف سلامتی خود را مشخص کند. این سوال برای او مطرح می شود که آیا می خواهد وزن کم کند؟ آیا می خواهد سطح انرژی خود را افزایش دهد؟ این امر به اولویت بندی مواد غذایی که انتخاب می کند بسیار کمک خواهد کرد.
به عنوان نقطه شروع برای انتخاب های سالم تر، ایده خوبی است که غذاهای فرآوری شده را محدود کرده و جایگزین های سالم برای آن ها انتخاب کنید.
متخصصان تغذیه توصیه می کنند که غذاهای فرآوری‌نشده بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید (مثلاً میوه‌های تازه، سبزیجات و غلات کامل) و مقدار غذاهای حیوانی در رژیم غذایی (مانند شیر، گوشت، مرغ و ماهی، زیرا بسیاری از داده ها از این واقعیت حمایت می کنند که این مواد غذایی ممکن است باعث ایجاد التهاب در بدن شوند) را کاهش دهید. هر زمان که ممکن است خرید یا یافتن میوه‌ها و سبزیجات تازه برای شما دشوار باشد، میوه و سبزیجات منجمد یک جایگزین عالی و به همان اندازه سالم برای شما خواهد بود.
وعده های غذایی باید همیشه خوب به نظر برسند و طعم خوبی داشته باشند. هیچ کس تمایلی به خوردن غذای سالمی که عطر و طعم خوبی ندارد، نخواهد داشت. بیشتر اوقات، مردم آنقدر به طعم غذاهای فرآوری شده که شور، چرب و شیرین هستند عادت کرده اند که فراموش می کنند طعم غذای واقعی و بدون ماده افزدونی چگونه است. بنابراین در درجه اول تلاش کنید که وعده های غذایی خوشمزه را با مواد غذایی سالم تهیه کنید. 

ادویه جات ترکیبی؛ راهی آسان برای مزه دار کردن مواد غذایی

استفاده از ادویه جات ترکیبی و برخی از گیاهان خشک می تواند در افزایش و بهبود عطر و طعم غذا به شما کمک کند. به همین دلیل اگر قصد دارید غذا های سالم و در عین حال خوشمزه را به راحتی و باب میل اعضای خانواده تهیه کنید، معجزه ادویه جات ترکیبی را فراموش نکنید. 
برای خرید ادویه جات ترکیبی و انواع گیاهان دارویی می توانید به فروشگاه آنلاین مرهم طب مراجعه کرده و تنوع بالایی از ادویه جات ترکیبی برای طبخ انواع غذاهای دریایی، گیاهی و .. را مشاهده کنید.

منبع: healthline.com