افسردگی چیست ؟

افسردگی نوعی اختلال خلق و خویی است که بر روی فکر، احساس و رفتار شخص تاثیر مستقیم میگذارد. این موضوع موجب ایجاد احساس غم و اندوه و یا نا امیدی میشود که ممکن است از چند روز تا چند سال به طول می انجامد. افسردگی با ناراحتی و ناامیدی های روزانه تفاوت دارد.
بعضی از افراد ممکن است فقط یک بار افسردگی خفیف را تجربه کنند درحالی که در برخی افراد ممکن است فرد چندین بار در طول زندگی خود دچار افسردگی های شدید شود.
شکل جدی تر، طولانی مدت و شدید تر افسردگی به عنوان افسردگی بالینی یا افسردگی اساسی شناخته میشود.
علائم افسردگی بالینی تاثیرات قابل توجهی بر روی فعالیت های روزانه فرد از جمله محل کار، مدرسه و فعالیت های اجتماعی فرد خواهد داشت.
این نوع افسردگی همچنین بر روی خلق و خو و عملکرد های مختلف جسمی مانند خواب و اشتها تاثیرگذار است.

 

 

برای تشخیص افسردگی بالینی، شخص باید حداقل دو بار در طول دو هفته، پنج بار یا بیشتر علائم زیر را داشته باشد :

  • احساس مداوم غم و نا امیدی

  • عدم علاقه به انجام اکثر فعالیت ها، از جمله کارهایی که قبلاً از آنها لذت می بردید

  • کاهش یا افزایش اشتها همراه با کاهش شدید وزن یا افزایش وزن

  • خیلی زیاد خوابیدن یا بی خوابی

  • بی قراری و خستگی

  • احساس گناه بیش از حد 

  • عدم قدرت تمرکز و تصمیم گیری

  • فکر کردن به خود کشی

  • اقدام به خودکشی

افراد در هر سنی ممکن است دچار افسردگی شدید شوند اما میانگین سن شروع آن 32 سال است. از هر 33 کودک و از هر 8 نوجوان یک نفر دچار افسردگی شدید میشود.
این افراد در اکثر مواقع با مصرف دارو های ضد افسردگی و انواعی از دارو های ترکیبی و مشاوره روانشناسی بهبود پیدا میکنند.
محققان تا به امروز دلیل مشخص و قطعی برای افسردگی پیدا نکرده اند اما معتقدند که عوامل زیر ممکن است بر بوجود آمدن آن نقش پر رنگی داشته باشند :

  • ژنتیک 

 افرادی که در خانواده آن ها سابقه افسردگی وجود دارد، بیشتر از افراد دیگر دچار افسردگی خواهند شد.

  • استرس 

 قرار گرفتن در یک موقعیت استرس زا مانند فوت نزدیکان و .. میتواند زمینه ساز یک افسردگی شدید باشد.

  • واکنش های بیوشیمیایی 

واکنش های بیوشیمیایی در مغز افرادی که دچار افسردگی هستند با افراد دیگر متفاوت است.

  • عدم تعادل هورمونی 

تغییر و بهم خوردن تعادل هورمون ها در برخی شرایط مانند دوران یائسگی، دوران بارداری و بعد از آن موجب بروز افسردگی خواهد شد.

تاثیر افسردگی بر روی عملکرد مغز :

سه بخش از مغز وجود دارد که با افسردگی در ارتباط هستند :

هیپوکامپ (hippocampus)، آمیگدال (amygdala) و قشر جلوی مغز (prefrontal cortex)

هیپوکامپ (hippocampus) :

در نزدیکی مرکز مغز قرار دارد و حافظه را ذخیره میکند و هورمونی بنام کورتیزول را تنظیم میکند. 
هورمون کورتیزول در مواقع استرس های جسمی و روانی و افسردگی آزاد میشود. هنگام بروز برخی از مشکلات مانند استرس زیاد و یا عدم تعادل فعالیت های شیمیایی در بدن ، ممکن است مقادیر بالایی از هورمون کورتیزول به مغز ارسال شود. 
در یک مغز سالم ، سلول های عصبی در بخشی از هیپوکامپ تولید میشوند. اما در فردی که دچار افسردگی شدید میشود، با قرار گرفتن طولانی مدت مغز در برابر افزایش هورمون های کورتیزول، تولید نورون ها یا سلول های جدید کند میشود و ممکن است موجب کاهش سلول های عصبی در هیپوکامپ شود. این امر ممکن است موجب اختلال در حافظه فرد شود.

 

 

آمیگدال (amygdala) :

بخشی از مغز است که پاسخ های عاطفی مانند ترس، لذت و خوشحالی را کنترل میکند. با افزایش سطح کورتیزول این قسمت بزرگ و بیش فعال میشود. 
یک آمیگدال بزرگ و بیش فعال در کنار سایر فعالیت های غیر طبیعی مغز موجب اختلال در الگوی خواب و فعالیت های فرد میشود. همچنین ممکن است موجب عدم تعادل هورمون ها و فعالیت های شیمیایی در بدن شود که عوارض بعدی را برای فرد در بر خواهد داشت.

 

 

قشر جلوی مغز (prefrontal cortex) :

در قسمت جلویی مغز قرار دارد و وظیفه کنترل احساسات، تصمیم گیری و تشکیل خاطرات را بر عهده دارد. هنگام افزایش تولید کورتیزول در بدن ، قشر جلویی مغز کوچک میشود.
محققان در این باره معتقدند که سطح بالای هورمون کورتیزول بیشترین نقش را در ساختار بدنی و فعالیت های شیمیایی مغز ایفا میکند و موجب شروع افسردگی بالینی خوهد شد.
سطح کورتیزول به شکل نرمال در صبح بیشتر و در شب کاهش پیدا میکند. اما در افرادی که دچار افسردگی هستند سطح کورتیزول حتی در شب نیز در سطح بالایی قرار دارد.

 

 

درمان افسردگی چگونه موجب بهبود عملکرد مغز میشود :

برقرار کردن تعادل در مقدار هورمون کورتیزول و سایر واکنش های شیمیایی در مغز میتواند به نرمال شدن اندازه هیپوکامپ و برطرف کردن مشکلات حافظه کمک کند. 

پزشکان اغلب برای درمان افسردگی دارو های شیمیایی مانند دوپامین و ... تجویز میکنند. با مصرف دارو های شیمیایی ممکن است فرد بهبود پیدا کند اما اثرات جانبی این نوع دارو ها موجب ایجاد وابستگی دارویی در فرد میشود و قطع مصرف دارو شیمیایی ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

 

 

درمان افسردگی با محصولات گیاهی طب سنتی :

این شربت با ترکیب گیاهان دارویی مانند میخک، ساذج هندی، درونج، صندل سفید و ... با از بین بردن فشار عصبی و استرس ، به کاهش ترشح هورمون کورتیزول کمک میکند و با ایجاد نشاط و تقویت مغز موجب بهبود خلق و خو و عملکرد خواب خواهد شد.

  • قطره لاویگل 

این قطره گیاهی یکی از موثر ترین درمان های طب سنتی برای ایجاد آرامش و کاهش اضطراب معرفی شده است. قطره لاویگل از ترکیب عصاره گیاه اسطوخودوس و سنبل الطیب، مطابق با نسخه های طب سنتی تهیه شده است و در افرادی که دچار افسردگی هستند باعث ایجاد آرامش، از بین رفتن استرس و نگرانی ، بهبود عملکرد خواب و تقویت مغز و اعصاب خواهد شد. 

  • روغن گل یاس 

گل یاس به دلیل عطر و بوی منحصر به فردی که دارد از زمان های دور برای درمان افسردگی و ایجاد آرامش از آن استفاده میشده است. امروزه نیز از روغن و عصاره گل یاس برای آروماتراپی و ماساژ استفاده میشود. به این صورت که با پخش کردن عطر گل یاس در محیط و یا ماساژ دادن آن بر روی پوست میتوان تا حد زیادی نگرانی ها و استرس را از بین برده و خلق و خو را بهبود بخشید.

  • شربت سودا 

در طب سنتی یکی از دلایل اصلی افسردگی ، غلبه سودا بر بدن است که به عواملی مانند : 

بی تحرکی، تغذیه ناسالم، تغییر فصل و .. بستگی دارد و موجب بوجود آمدن اخلاط سرد و خشک در بدن میشود که برای مغز مضر است. 

از نشانه های غلبه سودا بر بدن :

  • افسردگی

  • فکر و خیال و وسواس شدید

  • گوشه گیری 

  • خارش و حساسیت های پوستی

  • کرختی بدن و ... میباشد.

شربت سودا ، نوعی شربت گیاهی است که از ترکیب اسطوخودوس، ریشه شیرین بیان و ... تشکیل شده 
است و به دلیل طبیعت گرم و خشکی که دارد اخلاط سودا را رقیق کرده و از بدن دفع میکند. 
نتیجه دفع اخلاط سودا بهبود عملکرد خواب، رفع کرختی بدن، از بین رفتن خارش های پوستی و بهبود خلق و خو خواهد بود.
نکته : در افراد صفراوی مزاج با مشورت پزشک طب سنتی مصرف شود.

این روغن از عصاره گل محمدی در فرایند گلاب گیری روغن گیری میشود و به دلیل عطر و بو و طبیعت گرمی که دارد با ماساژ دادن آن بر روی پوست و استنشاق عطر بینظیر آن ، از استرس و اضطراب شما کاسته خواهد شد.

  • دمنوش ترکیبی انرژی زا 

دمنوش انرژی زا با ترکیب گیاهانی از جمله هل، بهارنارنج، دارچین و .. با افزایش جریان خون و گرم کردن بدن باعث ایجاد نشاط و انرژی در فرد شده و به بهبود افسردگی و اضطراب کمک میکند.
این نوشیدنی به دلیل داشتن ترکیبات گیاهی انرژی زا در طب سنتی برای افرادی که بی حوصله، کم انرژی و افسرده هستند تجویز میشود.

ترکیب عصاره این گیاهان دارویی طبیعتی معتدل رو به گرم دارد و به کاهش رطوبت مغز کمک میکند. از طرفی ترکیب عصاره بیدمشک و بهارنارنج و گلاب ، ترکیبی نشاط آور بوده و به بهبود خلق و خو کمک میکند.

  • شربت سینا 

این شربت گیاهی ترکیبی با طبیعت گرم دارد و از شیره انگور، عسل ، دارچین ، زعفران و .. تشکیل شده است. از کاربرد های مهم شربت سینا در طب سنتی از بین بردن رطوبت اضافی مغز و کمک به بهود بیمارانی که به صرع سرد دچارهستند میباشد.

از دیگر خواص شربت سینا برای افسردگی در طب سنتی :

از بین بردن کسالت و خواب زیاد
تقویت مغز و حافظه
نشاط آور و از بین برنده استرس 
کمک به درمان کم خونی و ..

توضیحات تکمیلی :

دارو های گیاهی گفته شده، فاقد عوارض جانبی بوده و در فرد احساس وابستگی دارویی ایجاد نخواهند کرد. دوره درمان با داروهای گیاهی با توجه به شرایط و سطح افسردگی هر فرد متفاوت خواهد بود اما بصورت طبیعی دوره درمان دارو های گیاهی برای درمان افسردگی دو دوره 40 روزه یا 21 روزه خواهد بود.


نکته : در صورت مصرف دارو های شیمیایی برای اعصاب، افسردگی و خواب به هیچ عنوان بدون مشورت پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.


نکته : در صورت مصرف دارو های شیمیایی مربوط به اعصاب و افسردگی ، دارو های گیاهی را با فاصله 2 ساعته از دارو های شیمیایی مصرف کنید. ( 2 ساعت قبل و یا 2 ساعت بعد از داروی شیمیایی مصرف شود.)

راه های دیگر تقویت سلامت مغز و کمک به بهبود افسردگی :

  • داشتن رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی روزانه موجب تحریک سلول های مغزی و تقویت ارتباط بین سلول های مغز خواهد شد.

  • داشتن خواب کافی (حداقل 8 ساعت در شبانه روز) به رشد و ترمیم بافت سلول های مغز کمک میکند.

  • دوری از دخانیات و نوشیدنی های الکلی که موجب از بین رفتن سلول های مغزی میشوند.