پیشگیری و درمان بیماری ام اس (MS) در طب سنتی

درک بیماری ام اس (MS)

مولتیپل اسکلروزیس (MS) چیست؟

بیماری ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis) یک بیماری مزمن است که سیستم عصبی مرکزی (CNS) بدن انسان را هدف میگیرد. در این بیماری سیستم ایمنی به میلین که لایه محافظ اطراف رشته های عصبی است حمله کرده و آن ها را تخریب میکند.
میلین علاوه بر افزایش سرعت ترارسانی پیام‌های عصبی در طول رشته‌های عصبی، وظیفه نگهداری از سلول‌های عصبی را نیز بر عهده دارد.
این بیماری باعث ایجاد التهاب، بافت اسکار یا ضایعات در سیستم عصبی می شود و ارسال سیگنال های عصبی مغز را به بقیه اندام های بدن سخت و دشوار میکند.

علائم بیماری ام اس MS چیست؟

افراد مبتلا به ام اس طیف گسترده ای از علائم را تجربه می کنند و به دلیل ماهیت این بیماری، علائم در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. همچنین این علائم می توانند سال به سال ، ماه به ماه و حتی روز به روز از نظر شدت تغییر کنند.

اولین و شایعترین علائم MS عبارتند از:

بی حسی و سوزن سوزن شدن در یک یا چند اندام ، در پا ها یا در یک طرف صورت
ضعف ، لرزش ، یا کلافگی در پاها یا دست ها
از دست دادن جزئی دید، درد چشم یا تغییر در بینایی

علائم شایع دیگر شامل موارد زیر است:

خستگی

خستگی یکی از علائم رایج و غالباً ناتوان کننده بیماری ام اس است و ممکن است به چندین شکل مختلف بروز کند :

خستگی مربوط به فعالیت بدنی
افسردگی
خستگی ناشی از بیماری ام اس اغلب در پایان بعد از ظهر بدتر می شود.

اختلال در عملکرد مثانه و روده

اختلال در عملکرد مثانه و روده می تواند از مشکلات مداوم در بیماری ام اس باشد. تکرر ادرار و بیدار شدن از خواب در شب برای تخلیه مثانه می تواند از علائم این بیماری باشد. اختلال در عملکرد روده می تواند منجر به یبوست، اسهال، از دست دادن کنترل در دفع و عادات نامنظم روده شود.

ضعف

ضعف در بیماری ام اس (MS) می تواند با تشدید یا شعله ور شدن علائم بیماری مرتبط باشد.

تغییرات شناختی

تغییرات شناختی مربوط به MS می تواند آشکار یا بسیار مخفی باشد. ممکن است شامل کاهش حافظه ، عدم قدرت تصمیم گیری ، کاهش دامنه توجه و مشکل در استدلال و حل مشکلات باشد.

درد حاد و مزمن

مانند علائم ضعف، درد در بیماری ام اس می تواند حاد یا مزمن باشد. احساس سوزش و درد مشابه شوک الکتریکی می تواند خود به خود یا در پاسخ به لمس شدن رخ دهد.

گرفتگی عضلانی

گرفتگی عضلانی می تواند بر تحرک و راحتی فرد هنگام نشستن یا راه رفتن تأثیر بگذارد. اسپاسم عضلانی را می توان بصورت گرفتگی یا سفتی در عضلات تعریف کرد و ممکن است شامل درد و ناراحتی باشد.

افسردگی

افسردگی بالینی و ناراحتی عاطفی مشابه در افراد مبتلا به ام اس شایع است. حدود 50 درصد مبتلایان به ام اس در برخی از دوره های بیماری خود افسردگی را تجربه می کنند.

چهار الگو برای پیشرفت بیماری ام اس وجود دارد :

الگوهای پیشرفت بیماری ام اس (MS)

سندرم بالینی جدا کننده

این الگوی اولیه است، جایی که اولین قسمت از علائم عصبی ناشی از التهاب و از بین رفتن توان یا بافت اعصاب رخ می دهد. علائم ممکن است به سایر الگوهای مرتبط با ام اس پیشرفت کنند یا نکنند.

الگوی عود کننده - بهبودی

در الگوی عودکننده- بهبودی، دوره های که علائم بطور شدید رخ میدهند با دوره های بهبودی مورد بررسی قرار میگیرند. این علائم ممکن است نشان دهنده علائم جدید یا بدتر شدن علائم موجود باشد. بهبود علائم ممکن است ماه ها و یا حتی سالها طول بکشد و در حین بهبودی ممکن است به طور جزئی یا کامل برطرف شوند. تشدید علائم نیز معمولا با ایجاد یک محرک مانند عفونت یا استرس رخ میدهد.

الگوی اولیه - پیشرفته

بیماری ام اس اولیه - پیشرفته به تدریج پیشرفت می کند و با بدتر شدن علائم ، بدون بهبودی زودرس مشخص می شود. ممکن است دوره هایی وجود داشته باشد که علائم به طور فعال پیشرفت می کنند یا به طور موقت غیرفعال یا بدون تغییر می مانند. با این حال ، با گذشت زمان، بیماری با عود ناگهانی علائم، به تدریج پیشرفت میکند.

الگوی ثانویه - پیشرفته

پس از دوره اولیه بهبودی و عود علائم ، ام اس ثانویه پیشرفته به تدریج پیشرفت می کند.

بیماری ام اس چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص بیماری ام اس، پزشک به انجام معاینه عصبی، درخواست شرح حال بالینی و تجویز یک سری آزمایشات دیگر برای تشخیص اینکه آیا فرد مبتلا به بیماری ام اس است یا خیر نیاز دارد.

آزمایشات تشخیصی معمولا شامل موارد زیر است:

تصویربرداری MRI

MRI ضایعات فعال و غیرفعال را در سراسر مغز و نخاع فرد تشخیص دهد.

آزمایش OCT

آزمایشی است که از لایه های عصبی پشت چشم عکس گرفته میشود و می تواند نازک شدن عصب بینایی را ارزیابی کند.

آزمایش مایع نخاعی

پزشک ممکن است برای یافتن ناهنجاری در مایع نخاعی با گرفتن مایع نخاعی از کمر آن را مورد ارزیابی قرار دهد. این آزمایش می تواند برای پیدا کردن بیماری های عفونی و جستجوی باندهای الیگوکلونال (OCB) استفاده شود ، که به تشخیص زودهنگام بیماری ام اس MS کمک میکند.
اگر بیش از یک ضایعه یا نوار الیگوکلونال مثبت (OCB) در مایع نخاعی در زمان آزمایش وجود داشته باشد ، به احتمال زیاد بیماری ام اس از نوع عودکننده-بهبودی تشخیص داده میشود.

آزمایش خون

پزشکان آزمایش خون را برای کمک به از بین بردن سایر شرایط با علائم مشابه تجویز میکنند.

آزمایش (VEP)

این آزمایش به تحریک مسیرهای عصبی برای تجزیه و تحلیل فعالیت سیستم عصبی در مغز نیاز دارد. در گذشته ، از آزمایش های شنوایی و برانگیختگی حسی ساقه مغز نیز برای تشخیص ام اس استفاده می شده است.
تشخیص قطعی بیماری ام اس MS نیاز به شواهدی دارد که از بین بردن میلین را در زمان های مختلف در بیش از یک نقطه از مغز ، نخاع یا اعصاب بینایی نشان دهد. همچنین مستلزم رد سایر بیماری هایی است که علائم مشابه دارند. بیماری لایم ، لوپوس و سندرم شوگرن تنها چند نمونه هستند.

چه عواملی باعث بروز بیماری ام اس می شود؟

اگر فردی به بیماری ام اس MS مبتلا شود، لایه محافظ میلین در اطراف رشته های عصبی، توسط حمله سیستم ایمنی بدن آسیب می بیند. محققان بر این باورند که ممکن است یک محرک محیطی مانند ویروس، سیستم ایمنی را برای حمله به بافت های بدن تحریک کند.

هنگامی که سیستم ایمنی بدن به میلین حمله می کند، باعث بروز التهاب می شود. این امر منجر به ایجاد بافت اسکار یا ضایعات می شود. التهاب و بافت اسکار، سیگنال های بین مغز و سایر اعضای بدن را مختل می کنند.

بیماری ام اس، بیماری ارثی نیست، اما داشتن یک پدر و مادر یا خواهر و برادر مبتلا به ام اس خطر ابتلا به این بیماری را کمی افزایش می دهد. دانشمندان برخی ژن ها را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد حساسیت به بیماری MS را افزایش می دهند.

درمان بیماری ام اس در طب سنتی

در طب سنتی بیماری MS از دو زمینه خشکی ناشی از بلغم و خشکی ناشی از صفرا ایجاد میشود و در واقع علت ابتلا به بیماری ام اس، سردی و خشکی مغز است که باید با گرمی و نسخه های طب سنتی مرتبط با این بیماری درمان شود.
بیماری ام اس، بیماری قابل درمانی است اما 6 ماهه درمان نمیشود و نیاز به تداوم در عمل کردن به درمان و توصیه های پزشکی طب سنتی دارد.
بیماری ام اس در زنان معمولا ناشی از بلغم اضافه است. خشکی و منعقد شدن خلط بلغم در نقاطی از بدن موجب بروز علائم بیماری ام اس میشود. برای مثال اگر بلغم ناحیه اعصاب چشم را درگیر کند، فرد دچار اختلال بینایی میشود.