معرفی انواع سردرد و نشانه های آن
انواع سردردها
بسیاری از ما با نوعی درد ضربان دار، ناراحت کننده و گیج کننده در سر آشنا هستیم. سردرد ها انواع مختلفی دارند، که در این مقاله با 10 نوع مختلف آن آشنا خواهیم شد :
سردردهای تنشی
سردردهای خوشه ای
سردردهای میگرنی
آلرژی یا سردردهای سینوسی
سردردهای هورمونی
سردردهای کافئین
سردردهای تحرکی
سردردهای فشار خون
سردردهای برگشتی
سردردهای پس از سانحه
اگرچه سردرد را می توان به عنوان درد در "هر ناحیه از سر" تعریف کرد، اما علت، مدت زمان سردرد و شدت آن می تواند بسته به نوع سردرد متفاوت باشد.
همچنین در بعضی موارد، سردرد ممکن است به فوریت پزشکی احتیاج داشته باشد. اگر در کنار سردرد خود یکی از علائم زیر را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید :
گرفتگی گردن
بدترین سردردی که تاکنون داشته اید
استفراغ
گیجی
لکنت زبان
تب 38 درجه و بالاتر
فلج شدن قسمتی از بدن یا از دست دادن بینایی
اگر سردرد شما شدت کمتری دارد، ادامه این مطلب را بخوانید تا بیاموزید چگونه نوع سردرد خود را شناسایی کنید و برای تسکین علائم ناراحت کننده آن اقدام موثرتری را انجام دهید.
سردردهای اولیه
سردردهای اولیه هنگامی بروز می کنند که درد در سر شما ایجاد شود. به عبارت دیگر، سردرد شما توسط چیزی که بدن شما با آن روبرو است ایجاد نمی شود، مانند بیماری ویروسی یا آلرژی.
این سردردها می توانند دوره ای یا مزمن باشند:
سردردهای دوره ای ممکن است هر چند وقت یک بار یا حتی هر چند ساعت یک بار اتفاق بیفتند. آنها می توانند از نیم ساعت تا چند ساعت ادامه داشته باشند. سردردهای مزمن سازگارتر هستند. آنها بیشتر از یک روز در ماه اتفاق می افتند و می توانند چند روز متوالی ادامه داشته باشند. در این موارد، یک برنامه کنترل درد لازم است.
1. سردردهای تنشی
اگر سردرد تنشی دارید، ممکن است احساس سرگیجه و درد در سراسر سر خود داشته باشید. این نوع سردرد ضربان دار نیست و حساسیت و درد در اطراف گردن، پیشانی، پوست سر یا عضلات شانه نیز احساس میشود.
علت سردرد تنشی
انواع غذا ها
فعالیت های بدنی
خیره شدن به مانیتور کامپیوتر
استرس
ضعیف بودن چشم
نشستن یا ایستادن غلط
هرکسی ممکن است دچار سردرد تنشی شود و غالباً در اثر استرس ایجاد می شود. مسکن های درد بدون نسخه برای درمان این نوع سردرد ها کافی هستند و شامل:
آسپرین
ایبوپروفن (ادویل)
استامینوفن هستند.
اگر داروهای بدون نسخه به شما کمک نمی کنند، ممکن است که پزشک داروهای دیگری را تجویز کند. این می تواند شامل ایندومتاسین، ملوکسیکام و کتورولاک باشد.
2. سردردهای خوشه ای
سردردهای خوشه ای با درد شدید و سوزش مشخص می شوند و همزمان در اطراف یا پشت یک چشم یا یک طرف صورت رخ می دهند. گاهی اوقات تورم، قرمزی، گرگرفتگی و تعریق نیز ممکن است در طرفی از سر که تحت تأثیر سردرد خوشه ای قرار دارد، رخ دهد. گرفتگی بینی و پارگی چشم نیز اغلب در همان طرف که سردرد اتفاق می افتد، رخ میدهد.
این سردردها به صورت مداوم رخ می دهند و در هر فردی می تواند از 15 دقیقه تا سه ساعت طول بکشد. بیشتر افراد روزانه یک تا چهار سردرد، معمولاً هر روز در همان زمان، در طی یک خوشه تجربه می کنند. پس از رفع یک سردرد، سردرد دیگری به دنبال آن رخ خواهد داد.
یک سری از سردردهای خوشه ای می تواند هر روز در طول ماه رخ دهند. در ماه های بین خوشه، افراد عاری از علائم هستند. سردردهای خوشه ای بیشتر در بهار و پاییز دیده می شوند. همچنین سردرد های خوشه ای در مردان سه برابر بیشتر از زنان است.
پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ایجاد سردردهای خوشه ای می شود، اما اکسیژن درمانی یا بی حسی موضعی (لیدوکائین) را برای سردرد خوشه ای توصیه میکنند.
3. میگرن
سردرد میگرنی یک ضربان شدید از عمق سر شما است. این درد می تواند روزها ادامه داشته باشد. سردرد توانایی شما را در انجام کارهای روزمره به طور قابل توجهی محدود می کند. سردرد میگرن ضربان دار و معمولاً یک طرفه است. افرادی که سردرد میگرنی دارند اغلب به نور و صدا حساس هستند و ممکن است دچار حالت تهوع و استفراغ نیز بشوند.
برخی از میگرن ها با اختلالات بینایی همراه هستند و تقریباً از هر پنج نفر یک نفر این علائم را قبل از شروع سردرد تجربه می کند. هنگام سردرد های میگرنی ممکن است این علائم بینایی را تجربه کنید :
دیدن هاله نور هایی شبیه چراغ چشمک زن
دیدن هالی ای از چراغ های درخشان
دیدن هاله ای از خطوط زیگزاگ
علائم همچنین می توانند شامل احساس گزگز در یک طرف صورت یا در یکی از بازو ها و مشکل در صحبت کردن نیز باشند. با این حال، علائم سکته مغزی ممکن است با علائم میگرن تشابهاتی داشته باشد، بنابراین اگر هر یک از این علائم برای شما جدید است و تابحال به آن ها دچار نشده اید، باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.
حملات میگرنی ممکن است با برخی مشکلات در سیستم عصبی همراه باشد. احتمال ابتلا به میگرن در زنان سه برابر بیشتر از مردان است و ممکن است در افراد مبتلا به اختلال استرس و اضطراب پس از سانحه نیز اتفاق بی افتد.
درمان سردرد میگرنی با طب سنتی
در طب سنتی علت سردرد های میگرنی معمولا سردی طبع بدن و مغز است و برای درمان آن ابتدا باید اصلاح طبع انجام شود. همچنین در حال حاضر برخی از شرکت های داروسازی با بکارگیری نسخه های طب سنتی موفق به تولید داروهای کاملا گیاهی و موثر برای درمان میگرن شده اند. از موثر ترین آن ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
کپسول راوند داروسازی بوعلی دارو
این دارو گیاهی، محصول طب سنتی از شرکت بوعلی دارو است که با ترکیب گیاهان دارویی از جمله هلیله کابلی، ریوند چینی، ایارج فیقرا، تربد و .. به گرم کردن طبیعت مغز و همچنین کاهش و درمان سردرد های میگرنی و انواع دیگر سردرد کمک میکند. کپسول راوند بوعلی دارو کاملا گیاهی است و هیچ گونه عوارض جانبی برای فرد ایجاد نمیکند و ممنوعیت استفاده از آن، تنها برای زنان باردار و کودکان زیر 12 سال است.
قرص ایارج داروسازی نیاک
قرص ایارج تولید شرکت داروسازی نیاک است که با بکارگیری نسخه های طب سنتی و گیاهان دارویی از جمله صبر زرد، زعفران، دارچین، سلیخه، مصطکی و ... به عنوان نوعی مسکن گیاهی برای درمان انواع درد از جمله سردرد، درد مفاصل، استخوان ها و ... توسط پزشکان طب سنتی تجویز میشود. از مزیت های قرص ایارج این است که عوارض جانبی قرص های مسکن شیمیایی که منجر به آسیب های کبدی و کلیوی میشوند را ندارد و به آرامش جسمی فرد کمک میکند.
قطره لاویگل دکتر خیراندیش
قطره لاویگل از عصاره گیاه اسطوخودوس و سنبل الطیب تهیه شده است و به دلیل متعادل کردن طبیعت مغز و دفع سردی و رطوبت اضافه از آن، به درمان انواع سردرد های میگرنی، سردرد های عصبی و .. کمک می کند.
فاکتورهای محیطی مانند اختلال در خواب، کمبود آب بدن، فراموش کردن وعده های غذایی، مصرف برخی از غذاها، نوسانات هورمون ها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی از عوامل شایع میگرن هستند.
اگر مسکن های بدون نسخه، سردرد میگرنی شما را در هنگام حمله میگرنی کاهش نمی دهند، ممکن است پزشک داروی ضد التهاب به شما تجویز کند تا جریان خون در مغز شما تغییر کند. این دارو های ضد التهاب به صورت اسپری بینی، قرص و یا آمپول تزریقی هستند.
اگر سردردهایی را تجربه می کنید که بیش از سه تا شش روز در ماه، شما را از انجام هر کاری باز می دارند، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
شایع ترین سردردهای ثانویه
سردردهای ثانویه، علائم یک عامل خارجی هستند که در بدن شما جریان دارد. اگر سردرد ثانویه شما ادامه داشته باشد، می تواند مزمن شود. درمان علت اصلی این نوع سردرد ها تنها راه تسکین درد است.
4. سردردهای سینوسی یا آلرژی
سردرد گاهی اوقات در اثر واکنش های آلرژیک اتفاق می افتد. درد ناشی از این سردردها اغلب در ناحیه سینوس و جلوی سر شما متمرکز می شود.
سردردهای میگرنی معمولاً به عنوان سردردهای سینوسی تشخیص داده نمی شوند. در حقیقت، تا 90 درصد "سردردهای سینوسی" سردرد میگرنی هستند. افرادی که به آلرژی فصلی مزمن یا سینوزیت مبتلا میشوند، مستعد ابتلا به این نوع سردردها هستند.
سردردهای سینوسی با کاهش مخاط جمع شده و کاهش فشار سینوس ها درمان می شوند. اسپری های استروئیدی بینی، ضد احتقان های بینی بدون نسخه مانند فنیل افرین یا آنتی هیستامین ها مانند سیتیریزین، ممکن است در این امر کمک کننده باشند.
سردرد سینوسی همچنین می تواند از علائم عفونت سینوسی باشد. در این موارد ، پزشک ممکن است برای از بین بردن عفونت و تسکین سردرد و سایر علائم، آنتی بیوتیک تجویز کند.
درمان سردرد سینوزیت با طب سنتی
شربت فومیسل دکتر خیراندیش
شربت فومیسل یکی از موثر ترین شربت های گیاهی برای درمان انواع ورم سرد و تسکین سردرد است. این شربت گیاهی بر اساس نسخه های طب سنتی دکتر خیراندیش تولید شده است و با ترکیبی از عسل، سیر، زعفران و آبلیمو به درمان انوع عفونت های سینوسی، مننژیت و لارنژیت کمک می کند. شربت فومیسل سردی و کرختی اندام ها را نیز از بین می برد و از خستگی زودرس و اشتهای کاذب نیز جلوگیری می کند.
5. سردردهای هورمونی
زنان معمولاً سردردهایی را تجربه می کنند که با نوسانات هورمونی مرتبط است. بارداری، قاعدگی و قرص های جلوگیری از بارداری همگی بر میزان استروژن شما تأثیر می گذارند که می تواند باعث سردرد شود. آن سردردهایی که به طور خاص با چرخه قاعدگی مرتبط هستند به عنوان میگرن قاعدگی نیز شناخته می شوند. این موارد می توانند درست قبل، حین یا بلافاصله بعد از قاعدگی و همچنین در حین تخمک گذاری رخ دهند.
تخمین زده شده است که حدود 60 درصد از زنان مبتلا به میگرن، میگرن قاعدگی را نیز تجربه می کنند، بنابراین داروهای جایگزین ممکن است در کاهش سردردهای ماهانه نقش داشته باشند. تکنیک های یوگا، طب سوزنی و دنبال کردن یک رژیم غذایی اصلاح شده می تواند به جلوگیری از سردردهای میگرنی کمک کند.
6. سردردهای کافئین
کافئین بر جریان خون در مغز شما تأثیر می گذارد. کافئین بیش از حد باعث سردرد می شود و افرادی که میگرن مکرر دارند به دلیل استفاده از کافئین در معرض سردرد های طولانی مدت قرار میگیرند.
وقتی عادت دارید هر روز مغز خود را در معرض مقدار مشخصی از کافئین، که یک ماده محرک است قرار دهید، در صورت عدم دریافت کافئین، ممکن است سردرد بگیرید. به این دلیل که کافئین واکنشات شیمیایی مغز شما را تغییر می دهد و ترک آن می تواند باعث سردرد شود.
البته هرکسی که مصرف کافئین را کاهش دهد سردرد ناشی از ترک کافئین را تجربه نخواهد کرد. نگه داشتن میزان کافئین در یک سطح ثابت، معقول یا ترک کامل آن می تواند از بروز این نوع سردردها جلوگیری کند.
7. سردردهای ورزشی
سردردهای ورزشی به سرعت پس از دوره هایی از فعالیت بدنی شدید اتفاق می افتند. بالا بردن وزنه، دویدن و مقاربت جنسی از عوامل اصلی ایجاد سردرد ورزشی یا حرکتی هستند. این فعالیت های بدنی باعث افزایش جریان خون در جمجمه شما می شود، که ممکن است منجر به سردرد ضربان دار در هر دو طرف سر شما شود.
سردرد ورزشی نباید خیلی طولانی شود. این نوع سردرد معمولاً طی چند دقیقه یا چند ساعت برطرف می شود. مسکن هایی مانند بروفن این علائم را کاهش میدهد.
اگر سردردهای ناشی از ورزش و فعالیت بدنی شدید دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. همچنین در برخی موارد، ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی زمینه ای باشد.
8. سردردهای ناشی از فشار خون بالا
فشار خون بالا می تواند باعث ایجاد سردرد شده و نشانه یک وضعیت اضطراری باشد. این اتفاق زمانی می افتد که فشار خون شما به طور خطرناکی بالا می رود.
سردرد ناشی از فشار خون بالا معمولاً در دو طرف سر ایجاد می شود و به طور معمول با هر فعالیتی بدتر می شود. اغلب حالت ضربانی دارد و ممکن است تغییراتی در بینایی، بی حسی یا سوزن سوزن شدن اندام ها، خون دماغ، درد قفسه سینه یا تنگی نفس نیز همراه با آن مشاهده شود.
اگر فکر می کنید دچار سردرد ناشی از فشار خون بالا هستید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید و اگر به فشار خون بالا مبتلا هستید، احتمال ابتلا به این نوع سردرد در شما بیشتر است.
سردردهای فشار خون بالا، بلافاصله پس از کنترل فشار خون، از بین می روند. تا زمانی که فشار خون بالا کنترل شود، این نوع سردرد ها نیز بروز نمیکنند.
9. سردردهای برگشتی
سردردهای برگشتی، سردردهایی هستند که به دلیل مصرف بیش از حد دارو برای درمان سردرد یا هر نوع دردی اتفاق می افتند و ممکن است دردی شبیه به میگرن باشد.
اگر مرتباً از مسکن های بدون نسخه استفاده کنید، ممکن است مستعد ابتلا به این نوع سردرد ها باشید. استفاده بیش از حد از این نوع داروهای مسکن باعث سردرد بیشتر می شود نه کاهش آن. سردردهای برگشتی احتمالاً هر زمان که داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن، آسپیرین و ناپروکسن بیش از 15 روز در ماه استفاده شوند ایجاد میشود. همچنین با مصرف داروهای حاوی کافئین نیز ممکن است سردرد برگشتی را تجربه کنید.
تنها راه درمان سردردهای برگشتی این است که دارویی که برای کنترل درد مصرف می کنید را ترک کنید. اگرچه ممکن است در ابتدا درد بدتر شود، اما در عرض چند روز کاملاً فروکش میکند.
10. سردردهای پس از سانحه
سردردهای پس از سانحه می توانند پس از هر نوع آسیب به سر ایجاد شوند. این سردردها مانند سردردهای میگرنی یا تنشی احساس می شوند و معمولاً تا 6 تا 12 ماه پس از بروز آسیب به سر شما ادامه می یابند و ممکن است به سردرد مزمن تبدیل شوند.
