خلال نارنج

بررسی خواص و کاربرد خلال نارنج در طب سنتی

استفاده از خواص میوه‌های خشک از گذشته به دلیل نبودن امکانات کافی برای نگهداری از میوه تازه، رواج داشته است. با مرور زمان میوه‌های خشک در فصل خود تهیه می‌شدند تا امکان استفاده از آن‌ها در خارج فصل هم وجود داشته باشد. میوه‌های خشک رطوبت خیلی کمتری نسبت به میوه تازه دارند و اگر به صورت طبیعی خشک شوند و مواد افزودنی نداشته باشند، خواص میوه تازه را به مقدار زیادی حفظ می‌کنند. خلال نارنج یا پوست پرتقال از پوست نارنج یا پرتقال به دست می‌آید. این خوراکی خوش‌طعم است و هم خواص بسیار زیادی برای سلامتی دارد. ایرانیان از این خشکبار در تهیه انواع خورش، پلو و دسرها، مانند: مربا، کیک و… استفاده می‌کنند. 

ارزش غذایی نارنج

هر ۶۰ گرم یا ۱ عدد نارنج ۱۴ کالری انرژی وجود دارد. نارنج میوه‌های کم‌کالری بوده و پیشنهاد خوبی برای افزایش سطح سلامت است.

املاح و ویتامین‌های موجود در یک عدد نارنج:

ویتامین آ ۱٫۲ مگاگرم
ویتامین ای ۰٫۰۶
ویتامین ب ١ ۰٫۰۲
نیاسین ۰٫۲۴
ویتامین ث ۲۱
سدیم ۰٫۶
پتاسیم ۱۱۴
کلسیم ۶
منیزیم ۶
فسفر ۴٫۸
آهن ۰٫۰۶
مس ۰٫۰۱
منگنز ۰٫۰۱

پیشگیری از سرطان

خلال نارنج و میوه آن به عنوان منبع عالی ویتامین C آنتی‌اکسیدان است؛ این خوراکی به آسانی به مبارزه با تشکیل رادیکال‌‌های آزاد، که باعث تشکیل سلول‌های سرطانی می‌شوند، کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌ها باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
اگرچه مصرف کافی ویتامین C برای سلامتی، بسیار ضروری و مفید است، اما مقدار معینی که فرد برای پیشگیری روی سرطان به آن نیاز دارد، داشته باشد، بیشتر از آن چیزی است که به صورت روزانه و در حد متوسط مصرف می‌شود. پس انواع مواد غذایی دارای ویتامین C را در برنامه غذایی هفتگی خود جای دهید.

فشار خون

حفظ مقدار کم سدیم برای کاهش فشار خون ضروری است. با این حال، افزایش مصرف پتاسیم به همان اندازه برای کاهش خطر فشار خون فرد مهم است، یک فنجان خلال نارنج یا پرتقال 15 درصد نیاز روزانه شما پتاسیم دارد و میزان سدیم آن بسیار کم است.
طبق اعلام دفتر مکمل های غذایی (ODS)، افزایش مصرف پتاسیم می‌تواند خطر فشار خون بالا و سکته مغزی را کاهش دهد.

خواص خلال نارنج

به طور کلی میوه پرتقال یا نارنج، طبع سرد و خشکی دارد اما پوست یا خلال نارنج دارای طبع گرم و خشکی است.
به طور کلی خلال نارنج به عنوان یک خوراکی کم کالری و مناسب برای استفاده در انواع رژیم‌های غذایی لاغری و سلامت است. پرتقال یا نارنج سرشار از پتاسیم و ویتامین C هستند؛ و برای حفظ ایمنی بدن در برابر ویروس‌ها و بیماری بسیار موثر است.
نارنج از مرکبات محبوب، به دلیل داشتن ویتامین C، در فصل زمستان شناخته شده است. پرتقال حاوی طیف وسیعی از ترکیبات و مواد مفید دیگر مانند، آنتی‌اکسیدان‌ها است که باعث کاهش التهاب‌های داخلی و خارجی می‌شوند و در برابر بیماری مقاومت می‌کنند.
از خواص خلال نارنج می‌توان به نشاط‌آوری آن اشاره کرد.

بهبود عملکرد گوارش و هضم آسان غذا

مصرف آب نارنج یا خلال نارنج به عنوان چاشنی سالاد و چاشنی روی غذا مانند اضافه کردن آب نارنج طبیعی به ماهی می‌تواند به هضم بهتر غذا کمک کند. از دیگر فواید خلال نارنج دفع آسان، به دلیل داشتن میزان بالای فیبر است که عمل دفع را آسان می‌کند. فیبر عمل دفع را افزایش می‌دهد و با انتقال آسان مواد غذایی از معده به روده باعث تقویت سیستم گوارشی و دفع سموم از بدن می‌شود. مصرف فیبر باعث ترشح هورمون سیری و پیشگیری از چاقی می‌شود.

سلامت قلب

پرتقال منبع خوبی از فیبر و پتاسیم است که هر دو باعث سلامت قلب و کاهش مشکلات قلبی خواهند شد.
طبق یک بررسی در سال 2017، مصرف مقدار کافی فیبر می تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کشنده را تا حد بالایی کاهش دهد. فیبر توانایی بالایی در کاهش سطح کلسترول در خون دارد.

بهبود دیابت نوع 2

هر 100 گرم خلال نارنج 3/14 گرم فیبر دارد. که تقریبا 10٪ از نیاز روزانه فیبر در بزرگسالان است. مطالعات متعددی نشان داده‌اند كه فیبر می تواند برخی از عوامل مؤثر در پیشرفت دیابت را بهبود بخشد. از این رو می‌توان گفت خواص خلال نارنج برای درمان دیابت نیز بسیار موثر است.
به عنوان مثال، یک مطالعه سال 2019 نشان داد که مصرف 4 گرم یک مکمل فیبر غذایی در روز باعث کاهش قندخون نمی‌شود اما نحوه پاسخ نیاز بدن به انسولین را بهبود می‌بخشد. حساسیت کم به انسولین می‌تواند به دیابت نوع 2 کمک کند.
پیروی از رژیم غذایی که حاوی تعداد زیادی میوه و سبزیجات (ویتامین و فیبر) است، می‌تواند به کنترل قندخون کمک کرده و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و پیشرفت بیماری را کاهش دهد.

افزایش انرژی بدن

مطالعات نشان داده‌اند مصرف آب میوه نارنج یا دیتاکس خلال نارنج انرژی شما جهت فعالیت بدنی روزانه را افزایش می‌دهد. دیتاکس خلال نارنج نه تنها انرژی مورد نیاز بدن برای فعالیت بدنی به ورزشکاران را خواهد داد؛ بلکه به دلیل داشتن میزان زیادی آب باعث بهبود روند کاهش وزن در آن‌ها می‌شود.
خلال نارنج همچنین برای اعصاب، دفع سنگ کلیه و مثانه، گلودرد و فشار خون بسیار مفید است.

خاصیت ضدعفونی کنندگی خلال نارنج

خلال نارنج عفونت بدن را از بین می‌برد و ضدمیکروب است. امروزه بسیاری از افراد به مدت طولانی در معرض آلودگی هوا قرار می‌گیرند و ممکن است دچار مشکلات تنفسی شوند. نوشیدن دمنوش خلال نارنج موجب برطرف کردن آلودگی از دستگاه تنفسی شما می‌شود. این دمنوش سبب نرم کردن گلو و رفع خلط آن می‌شود. همچنین به دلیل میزان بالای ویتامین C سبب درمان سرفه هم می‌شود.

رفع استفراغ و حالت تهوع

استفراغ و حالت تهوع بر اثر عوامل متعددی از جمله آلودگی هوا، خوردن آب ناسالم، مسمومیت غذایی و… به وجود می‌آید. از فواید خلال نارنج رفع حالت تهوع ناشی از مسمویت غذایی است؛ برای این‌کار 10 گرم پوست نارنج خشک شده را بکوبید و با آب خنک (نه سرد) بخورید، اینکار از استفراغ و تهوع جلوگیرى مى‌کند و انگل‌هاى معده و روده را از بین مى‌برد. برای پاکسازی روده یا یبوست این معجون را با آب ولرم رو به گرم ترکیب کنید و به صورت ناشتا نوش‌جان کنید.

رفع سردرد

در طب سنتی برای رفع سر درد به استفاده از فواید خلال نارنج توصیه شده است. براي رفع سردرد پوست نارنج را در سركه خيس نموده صاف كنيد، از محلول به شقيقه‌ها بماليد. این محلول برای سردردهای عصبی و میگرن بسیار موثر است.

کاربرد خلال نارنج

از خلال نارنج هم می‌توان مانند پوست پرتقال مربا تهیه کنید و هم با خیساندن آن در سرکه، ترشی زمستانه درست کنید. مربا و ترشی پوست نارنج، تقویت‌کننده معده و دستگاه گوارش است. از خلال نارنج برای تهیه خلال نارنج پلو و شیرین پلو نیز استفاده می‌شود.

مضرات خلال نارنج

استفاده بیش از حد از خلال نارنج برای کبد مضر است.
خلال نارنج نباید به تنها و وقتی ناشتا هستید استفاده شود. به همین دلیل اگر می‌خواهید به صورت ناشتا از آن استفاده کنید، آب خلال نارنج را با عسل ترکیب کنید.